KANISA KATOLIKI TANGA

Historia

SEHEMU YA PILI: 1948 - 1958
PREFEKTURE YA TANGA:
WAROSMINI MIAKA YA AWALI

a). Toka Kilimanjaro hadi Tanga
Kama inavyoonyesha hapo juu, katika mwaka 1948 baba askofu Joseph Byrne C.S.Sp. wa Vikariate ya Kilimanjaro aliomba msaada toka shirika la Enezo la Imani kule Vatikani kuongezewa watumishi wa Injili. Ombi hilo lilikubaliwa na hivi mashirika matatu ya wamisionari yalitumwa kufanya kazi katika Vikariate yake. Mashirika haya yaliwasili mwaka wa 1948 na moja la mashirika hayo lilikuwa ni la Kirosmini. Mara baada ya watawa hawa wa Kirosmini kuwasili Kilimanjaro, baba askofu Michael Egan, I.C., Benedict Forsyth, I.C., Francis Kennedy, I.C. Daniel McCaul, I.C., James Murphy, I.C., Arthur Rafferty, I. C. and Edmund Spillane, I.C. Pamoja na mapadre hawa kulikuwa mabruda watatu nao ni: Ned Oman, I. C., Jim Marriot, I.C, na Maurice Reen, I.C. ambaye baadaye alipadirishwa kuwa padre.


b). Tanga Yawa Prefekture:
Hapo Aprili 18, 1950, Shirika la Enezo la Imani kule Vatikani lilitangaza kuundwa kwa Prefekture ya Tanga iliyomegwa toka katika eneo la Vikariate ya Kilimanjaro. Kufuatia mmego huo, mheshimiwa padre Eugen Arthurs, I. C. alitangazwa kuwa Prifekti wa Prefekture hiyo mpya siku ya Juni 9, 1950. Eneo la Prefekture ya Tanga lilienda sambamba na mipaka ya kijiografia ya mkoa wa Tanga wa kiserikali. Kama prifekti wa eneo hili, mheshimiwa padre Eugen Arthurs alikuwa na madaraka kamili ya kuiongoza Prefekture hii kama vile askofu pasi kuwa askofu. Yeye na wamisionari wenzake walikuwa na jukumu la kuilea Prefekture hii katika safari yake ya kuwa jimbo kamili hapo baadaye. Akiwa na mapadre wake kumi, mabruda watatu, na masista wamisionari wa shirika la Damu Azizi, padre Eugene Arthurs aliendeleza kazi ya kichungaji katika nchi ya Tanga. Wamisionari hawa walikumbana na vikwazo vingi katika kazi yao ya uinjilishaji.

 

c). Vikwazo vya Uinjilishaji


i). Uisilamu, Uarabu, na Mila za Wenyeji: Kazi yao kubwa ilikuwa kuupanda Ukristu katika udongo ambao ulikuwa una mizizi mirefu ya Uisilamu, mila na desturi za Mashariki ya Kati na pia mila za wenyeji. Katika sehemu nyingine za nchi ya Tanga, wamisionari hawa walikumbana na vikwazo vingi. Pamoja na ugumu huu wa mazingira ya kichungaji, wamisionari hawa waliendelea na kazi ya kichungaji bila kikomo.
ii). Uduni wa miundombinu: Kikwazo kingine cha kazi ya uinjilishaji wa wamisionari hawa katika nchi ya Tanga katika kipindi hiki ilikuwa ni ugumu wa mawasiliano. Miundo mbinu ya mawasiliano ilikuwa duni mno. Sehemu nyingi hazikuwa na barabara na hata sehemu zile zilizokuwa na barabara, barabara hizo zilikuwa duni mno. Hali hii iliwafanya wamisionari kutembea kwa miguu au kutumia farasi au punda kuweza kuvifikia vigango au jumuia za Wakristu sehemu za mashambani. Mara nyingine wamisionari walikwenda sehemu za mbali kupeleka Sakramenti kwa wagonjwa. Mara nyingine kwa sababu ya umbali toka parokiani hadi kwa Mkristu mgonjwa, basi walifika kwenye nyumba ya mgonjwa na kukuta mgonjwa amekwishafariki na hata kuzikwa. Basi katika hali hiyo waliishia kubariki kaburi.
iii). Lugha na mila ngeni za wenyeji: Changamoto jingine kwa wamisionari hawa lilikuwa ni lile la lugha. Katika kipindi hiki cha uinjilishaji, watu katika Tanganyika walikuwa wakiishi katika jumuia za kikabila na sio za kitaifa. Kila kabila lilikuwa likiishi katika eneo lake la kijiografia na lilikuwa likiishi mila zake na kuzungumza lugha yao. Lugha ya kabila moja ilikuwa tofauti kabisa na lugha ya kabila la jirani. Hivi wamisionari wa mwanzo walipaswa kujifunza lugha na mila za makabila haya ili kuweza kufanya kazi bora ya kuinjilisha. Katika mkoa wa Tanga kulikuwa na zaidi ya makabila nane. Makabila hayo ni: Wadigo wa mwambao wa Tanga, Wabondei wa nchi ya Muheza, Wasambaa walioishi katika milima ya Usambara, na Wazigua walioishi maeneo ya Korogwe na Handeni. Pia katika sehemu za Usambara magharibi kulikuwa na makabila ya Kipare na Kimbugu. Ndani ya maeneo mengi ya mashamba ya mkonge na chai kulikuwa na makabila mengi ya kutoka bara za kusini mwa nchi na magharibi ya nchi ambao pia walidumisha lugha na mila zao. Makundi haya yalikuwa ni ya Warundi, Waha, Wanyarwanda, Wangoni, Wamakonde, Wahehe, Wabena na wengineo wengi. Wamisionari wa mwanzo walipaswa kujifunza mila na desturi za makabila haya na pia kujifunza lugha zao. Kwa wamisionari waliofanya kazi katika nchi ya Tanga walisaidika kidogo kutokana na mpanuko wa lugha ya Kiswahili katika maeneo haya. Hivi katika sehemu nyingi waliweza kutumia lugha ya Kiswahili kwa watu wa umri mdogo kwani polepole lugha hii ilikuwa inakua. Pamoja na kujifunza mila na desturi hizi za makabila haya, wamisionari hawa iliwabidi kujifunza mila, desturi, na dini za Mashariki ya kati kwani athari ya mila na dini hii ilikuwa kubwa kwa wazalendo wa mazingira haya ya mkoa wa Tanga.
iv). Uhaba wa Fedha na Uhaba wa Mapadre: Wamisionari hawa wa mwanzo walikumbana na tatizo la uhaba wa watenda kazi katika eneo kubwa la kuinjilisha katika mkoa mzima wa Tanga. Kadhalika vyanzo vyao vya fedha kwa ajili ya kujenga miundombinu ya kichungaji jimboni ilikuwa ni michache mno. Sadaka toka kwa wananchi zilikuwa ndogo mno. Kwa kiasi kikubwa wamisionari hawa walipaswa kutegemea ufadhili toka kwa ndugu zao wa ulaya ambao nao hawakuwa na rasilimali nyingi. Uhaba wa fedha na uhaba wa watumishi wa Injili ulipunguza kasi ya kujenga miundo mbinu ya uchungaji haraka.
d). Mwisho wa kipindi cha Prefekture ya Tanga:
Wakati wamisionari wa Kirosmini walipofika Tanga mwaka 1948 walipokea parokia nne toka wa mapadre wa Shirika la Roho Mtakatifu. Parokia hizo zilikuwa ni Tanga, Mlingano, Korogwe, na Gare. Hadi mwisho wa kipindi cha Prefekture ya Tanga kulikuwa na ongezeko la parokia kadhaa. Parokia zilizoongezeka zilikuwa zile za Lushoto na Kwediboma katika mwaka wa 1950, Parokia ya Mazinde-Ngua katika mwaka 1951, Potwe na Rangwi katika mwaka wa 1953. Ongezeko hili la parokia liliwezekana tu baada ya waasisi Warosmini wa mwanzo walipoweza kupata ongezeko la wamisionari wengine toka Ulaya.

 

MATUKIO MUHIMU 1893-1958

Kipindi hiki kilishuhudiwa kuzaliwa Parokia mbalimbali, kuongezeka kwa Wakristu na kukua kwa miito ya Kitawa na Upadre. Wamisionari waliofika Tanga walijitahidi kuanzisha vituo vya uinjilishaji. Vituo hivyo baadaye vikawa Parokia. Parokia hizo ndizo zilizotoa sura ya kuweza kuanzishwa kwa Jimbo la Tanga.

1893 Kanisa la Mtakatifu Anton wa Padua Chumbageni-Tanga.

1897 Kanisa la Bikira Maria Mpalizwa Mbinguni na Mtakatifu Gerald -Gare

1902 Kanisa la Bikira Maria Malkia wa Mbingu Mlingano

1937 Kanisa la Bikira Maria Mshindi-Kilole

1950 Kanisa la Ekaristi Takatifu Lushoto

1950 Kanisa la Familia Takatifu- Kwediboma

1951 Kanisa la Maria Mama wa Mateso-Mazinde Ngua

1953 Kanisa la Bwana Wetu Yesu Kristu Mfalme-Potwe

1953 Kanisa la Moyo Mtakatifu wa Yesu Rangwi

 

 

1. SEHEMU YA KWANZA: KARNE YA 16 - 1947
MBEGU ZA MWANZO ZA UKATOLIKI TANGA,

3. SEHEMU YA TATU: 1959 - 1969

TANGA YAWA JIMBO: ASKOFU EUGENE ARTHURS, I.C.

4. SEHEMU YA NNE: 1970 - HADI LEO

UONGIZI WA WENYEJI: MAASKOFU KOMBA, MKUDE, BANZI, KIANGIO

 

St. Anthony Old church
Fr. Edmund Spillan

Fathers' House St. Anthony

St. Anthon Cathedral church

Diocesan Offices