HISTORIA YA PAROKIA
Parokia hii iko chini ya uongozi wa Mapadre Warosmini. Wapo Masista kutoka katika Shirika la Mama Yetu wa Usambara wanaotoa huduma katika Parikia hii.
Parokia ya Mtakatifu Petro-Saruji ipo magharibi ya jiji la Tanga umbali wa kilometa 12 hivi toka katikati ya Tanga kandokando ya barabara kubwa inayounganisha jiji la Tanga na mji wa Muheza. Parokia hii asili yake ni kigango mkongwe cha Parokia ya Mtakatifu Antoni Kathedra Tanga. Kanisa la awali la kigango hiki lilikuwa katika kambi ya mkonge ya Mianzini. Uongozi wa shamba la mkonge la Pongwe ulijenga kanisa hili dogo kwa ajili ya matumizi ya wafanyakazi wake wa madhehebu ya ki-Katoliki.
Kadiri siku zilivyozidi kwenda mbele idadi ya watu ilizidi kuongezeka katika vijiji vilivyoizunguka kambi. Kadhalika wakazi walizidi kuongezeka katika mji wa Pongwe na vijiji vya jirani na kukifanya kikanisa cha Mianzini kuwa ni kidogo. Parokia hii ina vigango vya Pongwe kijijini, Saruji penyewe, Kange, Jaribu tena, Kakindu, Kisimatui, Chote na Kilapula. Kuna nyumba za masista katika kigango cha Saruji and Pongwe kijijini. Parokia hii inahudumiwa na mapadre wa Rosmini Ujio wa Kampuni ya Sementi katika mwaka 1978 uliongeza watu zaidi ambao walikuja kama waajiriwa wa kampuni hiyo na kampuni nyinginezo zilizotoa huduma mbalimbali kwa wakazi wa kiwanda hicho. Ongezeko hili la watu ambalo pia liliongeza idadi ya waumini wa ki-Katoliki lilileta changamoto kwa uongozi wa Parokia ya Mtakatifu Antoni Tanga kuweza kutoa huduma maridhawa za kichungaji kwa waumini wa kigango hiki cha Pongwe. Mheshimiwa padre Gerard Smith, I.C. aliyekuwa paroko wa parokia hiyo aliwasiliana na uongozi wa kiwanda cha sementi Pongwe ili walipatie kanisa sehemu ya ardhi kujenga taasisi za kanisa Katoliki. Uongozi wa kampuni hii ulitoa eneo la kiwanja kikubwa katika eneo ambalo parokia ya Mtakatifu Petro-Saruji ipo hivi sasa. Mara baada ya kupata eneo hili la kiwanja, basi ujenzi wa majengo ulianza. Jengo la kwanza lilikuwa ni jengo la nyumba ya mwalimu wa dini ambaye yeye na familia yake walianza kuishi eneo hili. Jengo la pili lilikuwa ni madarasa ya shule ya watoto wadogo, na baadaye jengo ya kanisa, nyumba ya masista na nyumba ya mapadre yalifuatia. Jengo la kanisa lilibarikiwa na mhashamu baba askofu wa jimbo katika mwaka 1980. Katika mwaka huo masista wanne wa Shirika la Mama Wetu wa Usambara walitumwa kuanza kutoa huduma zao katika parokia hii.
Katika mwaka 1985, mheshimiwa padre Gerard Smith alihama toka kwenye parokia ya Mtakatifu Antoni Tanga kuja kuishi katika nyumba ya mapadre katika kigango cha Mtakatifu Petro-Saruji. Baadaye katika mwaka 1988 kigango hiki kilipewa hadhi ya parokia inayojitegemea na mheshimiwa padre Smith aliteuliwa kuwa paroko wa kwanza mkazi parokiani hapo. Padre Smith aliendelea kuiboresha parokia hii ya Mt. Petro-Saruji kwa kuendelea kujenga majengo ya kudumu ya nyumba za ibada na shule za watoto wadogo katika vigango vya parokia. Majengo mazuri ya ibada yanaweza kuonekana katika vijiji vya Chote, Kisimatui, Kange, Kakindu, Mkembe, na Jaribu Tena. Katika mji wa Pongwe, padre Smith alipata kiwanja cha kanisa na huko alijenga jengo zuri la kanisa lililobarikiwa na kuwekwa chini ya ulinzi wa Mtakatifu Gerard. Hapo Pongwe, padre Smith aliendelea kujenga nyumba ya masista na shule ya watoto wadogo.
Padre Gerard Smith alifariki dunia mwaka 2001. Hadi hivi sasa Parokia ya Mt. Petro-Saruji inahudumiwa na mapadre wa shirika la Rosmini ambao pia wanamiliki na kuongoza Sekondari ya Warosmini ya Saruji.
Parokia hii ina vigango vya Pongwe kijijini, Saruji penyewe, Jaribu tena, Kakindu, Kisimatui, Chote, Mkembe na Kilapula. Kuna nyumba za masista katika kigango cha Saruji na Pongwe kijijini.

Mapadre wazawa wa Parokia hii ya Mt. Petro-Saruji ni: Pd. John Mahundi (1986) (R.I.P), Joseph Mbena (1987) na Richard Kimbwi (2004).